Opgeruimd staat netjes…. maar voor wie?
Recentelijk verscheen een advertentie met als titel: Opgeruimd staat netjes. Op de achtergrond een lachende tuinder met een grote gifspuit. Het betreft hier reclame voor Roundup, een onkruid bestrijdingsmiddel. Dit middel doodt veel meer dan alleen onkruid. Roundup bevat de chemische stof glyfosaat, dat in de provincie Noord-Brabant op de oranje lijst staat.
In juni 2011 verscheen een wetenschappelijke publicatie Herbicide tolerance and GM crops, een en ander in opdracht van Green Peace. Dit rapport meldt dat producten op basis van glyfosaat ( Roundup) ernstige negatieve effecten hebben op de menselijke en dierlijke gezondheid als ook schade aanrichten aan het milieu. Genoemd worden: geconstateerde geboorteafwijkingen; vermoedelijke verstoring van het hormonale systeem; non-Hodgkins-lymfoom ( een soort bloedkanker),ziekte van Parkinson. Het zou kankerverwekkend zijn, omdat de stof ook in onze maag belandt en daar wordt omgezet in N-nitrosoglyphosate. Tenminste ¾ van de 120 nitroso-verbindingen zijn kankerverwekkend. Dus is deze stof verdacht m.b.t. kanker, hoewel nog niet hard bewezen, aldus VTM-Milieucommunicatie Rijnmond.
Ook wordt gesproken over invloed op het milieu zoals het verkorten van de levensduur van algen, vissen en andere waterdieren, vermindering van voortplanting, toegenomen sterfte onder waterwormen en aantasting van de levers van karpers, omdat de stof in het oppervlaktewater terecht komt. Er zou sprake zijn van afname van biodiversiteit, van zaadproductie van onkruiden, waardoor reductie van het aantal vogels die afhankelijk zijn van die planten. Ook wordt gesproken van afname van stikstofficatie, resulterend in kleinere gewasopbrengsten en tenslotte ook onkruidresistentie tegen het middel.
Hoe het ook zij, dit rapport was aanleiding tot de motie Greshoff in de Tweede Kamer op 15 september 2011, waarin werd aangedrongen op een algeheel verbod op roundup. Op 25 oktober 2011 schreef de Staatssecretaris Joop Atsma van Infrastructuur en Milieu aan de voorzitter van de Tweede Kamer: De motie Greshoff roept de regering op een verbod in te stellen voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen met glyfosaat voor niet-commerciële doeleinden. Ik zal de motie uitvoeren. De bescherming van kwetsbare groepen, waaronder kinderen, en de bescherming van het oppervlaktewater en grondwater dat wordt gebruikt voor de onttrekking van drinkwater, rechtvaardigen het stellen van beperkingen aan het toegelaten gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. De staatssecretaris richt zich op een verbod binnen enkele jaren, rekening houdend met gangbare afschrijvingstermijnen van spuitapparatuur. Ik vertrouw er op dat de innovatiekracht binnen loonwerk- en hoveniersbedrijven op termijn tot passende oplossingen zal leiden.
Aangezien de Staatssecretaris op verzoek van de Tweede Kamer in 2011 al het gebruik van roundup voor niet-commerciële doeleinde sterk afried, vooruitlopend op een totaal verbod, lijkt het toch wenselijk dat de gewone burger niet meer in de gelegenheid wordt gesteld tot het aanschaffen van dit risicovolle middel en in staat wordt gesteld om gebruik te maken van alternatieven voor de verdelging van onkruid in de tuin.